ChampdAction Logo

TIME CANVAS 2008

Zondag 24 augustus 2008 van 14.00u tot 19.00u

Ism. MuHka

 

Circuit Bending

 

Champ d'Action onderzoekt tijdens de vierde editie van Time Canvas in het MuHka de intuïtieve elektronische klankwereld van het circuit banding in een aantal (interactieve) labo-situaties, concerten en workshops.  Te gast is onder meer de Duitse componist-performer Karlheinz Essl.

Sinds zijn ontstaan zo'n 40 jaar geleden, is het zogenaamde circuit bending uitgegroeid tot een echte hype.  De term slaat op het letterlijk kortsluiten van elektronische circuits in apparaten met luidsprekertjes.  Dat gaatvan vertaalcomputertjes en elektronisch speelgoed tot heuse synthesizers.  De 'bender' ontmantelt he apparaat eerst en legt zo de printplaten en geïntegreerde schakelingen bloot.  Dat is als het ware het zenuwstelsel van het toestel, dat het mogelijk maakt bepaalde geluiden (bcb. een computerstemmetje) te laten weerklinken.  Daarna kan de bender door aanrakingen met zijn vingers de circuits kortsluiten, waardoor een amalgaam van piep- en kraakgeluiden kan ontstaan.  Via een intuïtief 'trial and error' proces leert hij de klanken manipuleren en tot op zekere hoogte beheersen.

Circuit bending verschilt vrij sterk van de elektronica die we kennen uit de avant-garde muziek.  Die werd sinds de jaren 1950 aan een hoog tempo ontwikkeld door informatici en ingenieurs, en is bijgevolg bijzonder complex geworden voor componisten en uitvoerders.  Klankmanipulatie en -spatialisatie (surround) gebeurt door ingewikkelde algoritmes.  De computer verhindert daarbij als het ware het fysieke contact tussen de uitvoerder en de klank die hij voortbrengt.  In het circuit bending is de fysieke manipultaie van elektronische klanken wel degelijk aanwezig.  De muzikant gebruikt zelfs letterlijk zijn lichaam als weerstand voor de elektriciteit die door circuits van het apparaat stroomt.  Dat fysieke contact kan zelfs haast erotisch worden als het circuit kortgesloten wordt door twee mensen die de klank manipuleren door onderlinge aanrakingen...

Van technisch complexiteit is er geen sprake meer.  De intuïtieve zoektocht naar klanken ligt open voor muzikanten zonder een opleiding tot tooningenieur en zelfs voor volkomen leken.  In de Verenigde Staten worden zelf workshops gegeven aan zeven- en achtjarigen die hun (kapotte) Furby mogen dissecteren en omvormen tot een elektronisch muziekinstrument.  Jongeren die vroeger een drumstel en een elektrische gitaar in de kelder hadden, breiden dat instrumentarium tegenwoordig uit met opengebroken kinderspeelgoed.  In de wereld van de deejays leidden de bendingtechnieken tot het ontstaan van stromingen zoals Noise en Glitch.  In de Verenigde Staten is er zelfs een Circuit Bending Marching Band!  Een aantal muzikanten en componisten bouwde series van bending-instrumenten.  De Kraakdoos van het Nederlandse Steim, die al te horen was op eerdere edities van Time Canvas, is hiervan een mooi voorbeeld.  Deze keer organiseert Champ d'Action tijdens Time Canvas een heus hommageconcert met kraakdozen.

Circuit bending is eigenlijk een muzikale variant van het hacken.  Avonturiers breken in op doelgerichte systemen en omzeilen vanuit hun eigen creativiteit de output die voorzien werd door de designer.  De bender kan beschouwd worden als een anarchist in een (commercieel) elektronisch systeem.  Dit werd hem in de jaren 1930/40 al voorgedaan door John Cage met de prepared piano.  Door schroeven, nagels, bouten, katoen en gom tussen de pianosnaren te bevestigen, slaagde hij erin in te breken in de beoogde klank van dit burgerlijke 'Bildungs'-instrument.  Iets gelijkaardigs doet zich voor wanneer deejays al 'scratchend' langspeelplaten en pich-upnaalden gebruiken om krasgeluiden te produceren.

Speciaal voor de gelegenheid ontwikkelt geluidskunstenaar Tim Vets de Champ-synthesizer die tijdens Time Canvas in primeur te koop zal zijn.

 

Er worden ook workshops Circuit Bending georganiseerd:

 

Time Canvas wordt afgesloten met een uitvoering van Treatise van Cornelius Cardew waaraan alle kunstenaars die tijdens de dag hun werk presenteerden, zullen deelnemen.

 

programma

 

uitvoerders

Workshops & Toonmomenten:

Karlheinz Essl

Tim Vets

Kris Delacourt

Gijs Gieskes

Kurt Van Houtte 

Aifoon : Stijn Dickel, Dijf Sanders & Bram Bosteels

Steim

Champ d'Action:

Stefan Prins - klavier, electronics &  objecten

Ann Eysermans - contrabas 

Maarten Buyl - electronics

Serge Verstockt - gitaar & electronics

Thomas Olbrechts - saxofoon

Joachim Devillé - trompet

Yutaka Oya - toypiano 



Kalender

24/08/2008 MuHka - Antwerpen 14:00

© 2004-2024 ChampdAction